Konferencja „Bitwa Warszawska 1920 roku – Zwycięstwo, które zobowiązuje” była pierwszym z cyklu wydarzeń, które mają nas przygotować do setnej rocznicy Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Konferencja przyciągnęła ponad 250 uczestników. Wydarzenie zaszczyciła swoją obecnością Pani Prezydentowa Karolina Kaczorowska.
Konferencja „Bitwa Warszawska 1920 roku – Zwycięstwo, które zobowiązuje” była pierwszym z cyklu wydarzeń, które mają nas przygotować do setnej rocznicy Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Konferencja przyciągnęła ponad 250 uczestników. Wydarzenie zaszczyciła swoją obecnością Pani Prezydentowa Karolina Kaczorowska.
Blisko 300 gości uczestniczyło w konferencji „Bitwa Warszawska 1920. Zwycięstwo, które zobowiązuje”. Była to pierwsza konferencja z cyklu wydarzeń zaplanowanych w ramach przygotowań do obchodów setnej rocznicy zwycięstwa nad bolszewikami.
Konferencja została zorganizowana przez Centralną Bibliotekę Wojskową im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie oraz Samorządową Instytucję Kultury „Park Kulturowy Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku”. Wśród prelegentów i panelistów znalazły się wybitne osobistości świata nauki, jak profesorowie Janusz Odziemkowski, Wiesław Jan Wysocki, Grzegorz Nowik oraz m.in. dr Marek Tarczyński i Krzysztof Jaraczewski. Wydarzenie było kierowane głównie do samorządowców, a celem organizatorów była konsolidacja samorządów wokół idei wspólnego przygotowania się do obchodów setnej rocznicy zwycięstwa nad bolszewikami.
W pierwszej części konferencji prelegenci w swoich referatach starali się ująć problematykę Bitwy Warszawskiej z różnych perspektyw, od roli duchowieństwa w 1920 roku, po wyobrażenia – co by było, gdyby Polska przegrała z bolszewikami. We wszystkich referatach i wykładach oraz w wystąpieniach okolicznościowych wybrzmiały słowa zaczerpnięte z tytułu konferencji mówiące o wspólnym zobowiązaniu, jakie mają Polacy w perspektywie nadchodzącej setnej rocznicy Bitwy Warszawskiej wobec społeczeństwa polskiego, ale także wobec następnych pokoleń i w dziedzinie kształtowania wizerunku Polski i jej historii za granicą.
Prof. Grzegorz Nowik wygłosił wykład pt. Józefa Piłsudskiego koncepcja Bitwy Warszawskiej 1920 roku.
W drugiej części odbył się panel dyskusyjny, w którym uczestnicy zastanawiali się jak najlepiej przygotować się do rocznicy w 2020 roku. Wypracowane wnioski to przede wszystkim potrzeba skoordynowania działań na szczeblu krajowym i samorządowym, oraz stworzenie narzędzi finansowych na poziomie ministerialnym mających pozwolić na realizację projektów badawczych, społecznych i edukacyjnych. Po panelu głos zabierali także samorządowcy oraz badacze i regionaliści, którzy zwracali uwagę na pilną potrzebę zaangażowania w prace na przestrzeni najbliższych czterech lat wszystkich samorządów, które poczuwają się do dziedzictwa historii 1920 roku.
W bardzo emocjonalnym wystąpieniu dr Marek Tarczyński zwrócił uwagę, że pierwsze wysiłki mające na celu przywrócenie pamięci o Bitwie Warszawskiej i jej właściwe upamiętnienie zostały podjęte już w 1990 roku, co niestety nie przełożyło się na zaangażowanie środków i sił będących w dyspozycji państwa. Wtórował mu prof. Nowik, zastępca dyrektora Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku, który przypomniał z jakim wysiłkiem dokonuje się opracowania źródeł. Padały również głosy, iż brakuje w Polsce właściwie prowadzonej działalności na rzecz budowania pamięci historycznej, a środki finansowe są marnotrawione na krótkowzroczne projekty quasi kulturalne.
W panelu dyskusyjnym moderowanym przez dr. Jana Tarczyńskiego, dyrektora Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Piłsudskiego w Warszawie wzięli udział m.in. Maksym Gołoś – Dyrektor Samorządowej Instytucji Kultury „Park Kulturowy – Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku”, Jan Kasprzyk – Prezes Związku Piłsudczyków oraz Jan Engelgard – kierownik działu historycznego Muzeum Niepodległości w Warszawie.
Konferencji towarzyszyły dwie wystawy – pierwsza, opracowana przez Samorządową Instytucję Kultury z Ossowa dotyczyła wojny polsko-bolszewickiej i Bitwy Warszawskiej ze szczególnym uwzględnieniem Ossowa, natomiast druga, przygotowana przez Centralną Bibliotekę Wojskową prezentowała dokumenty i materiały ikonograficzne związane z wojną polsko-bolszewicką.
Nie zabrakło też rekonstruktorów z 7 Pułku Lansjerów Nadwiślańskich w strojach z okresu Bitwy Warszawskiej 1920 roku, którzy prezentowali wyposażenie i uzbrojenie z epoki. Rekonstruktorzy przekazywali swoją wiedzę na temat realiów frontowych i taktyki walki żołnierzy i ochotników wojny polsko-bolszewickiej. Zaprezentowali też sporo artefaktów pozyskanych od kolekcjonerów oraz z różnego rodzaju działalności eksploracyjnej na terenach i w środowiskach, które są związane z Bitwą Warszawską.
Pojawiły się wątki lokalne, które sprowokowały wystąpienie Jarosława Stryjka, regionalisty Ziemi Wołomińskiej, który starał się zarysować temat kultywowania tradycji 1920 roku na Mazowszu. Wywołało to żywą dyskusję, w której wielu gości zabierało głos starając się podkreślić wkład społeczności, grup historycznych i władz samorządowych w podtrzymywanie wiedzy i tradycji płynących z wojny polsko-bolszewickiej. Niemniej jednak nikt nie mógł zaprzeczyć, że są to działania nadal nieskoordynowane, odosobnione i niestety zbyt małe biorąc pod uwagę potencjał kulturotwórczy historii 1920 roku. Podkreślano za to wielkie zainteresowanie rekonstrukcjami historycznymi, które cieszą się coraz większym wsparciem lokalnych decydentów oraz środowisk młodzieżowych.
To owocny początek cyklu podobnych spotkań, które zamierzamy organizować w związku z nadchodzącą rocznicą – mówił w podsumowaniu dyrektor CBW dr Marek Tarczyński. – Kolejne spotkania planujemy na I kwartał przyszłego roku – dodał. Pani Elżbieta Radwan Burmistrz Wołomina apelowała do samorządowców oraz władz centralnych o pomoc w realizacji ambitnego planu budowy Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 – Potrzebujemy wielu stronników i mecenasów naszego przedsięwzięcia. Mamy już projekt budowlany Muzeum i pozwolenie na jego budowę, brakuje tylko środków. Wołomin sam tego wydatku nie udźwignie. To zadanie ogólnonarodowe. – Na głos z sali, iż Ossów nie powinien zapominać o inicjatywach i kultywowaniu pamięci Bohaterów 1920 roku w innych miejscach w Polsce, a zwłaszcza na Mazowszu, odpowiedział Maksym Gołoś, dyrektor Instytucji Kultury w Ossowie – Nie pretendujemy do tego, by tę historię trzymać tylko w Wołominie i Ossowie. Wołomin miał szczęście, że razem z Zielonką i Kobyłką miał mądrych samorządowców, którzy postanowili zainwestować w historię, ale marzy nam się, by wokół tej historii powstał „archipelag” różnych inicjatyw mających na celu propagowanie wydarzeń sprzed 95 lat.
Na koniec wszyscy obecni wyrazili nadzieję, że na kolejnych konferencjach z cyklu, frekwencja, zwłaszcza wśród przedstawicieli samorządów, które leżą na obszarze historycznym Bitwy Warszawskiej, będzie większa, co przełoży się także na dalekowzroczne spojrzenie władz państwowych.
Konferencja odbyła się 27 października 2015 roku w Centralnej Bibliotece Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
Konferencję zaszczyciła swoją obecnością Pani Prezydentowa Karolina Kaczorowska.
Dr Jan Tarczyński – Dyrektor Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie i Maksym Gołoś – Dyrektor Samorządowej Instytucji Kultury „Park Kulturowy –Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku”
Burmistrz Wołomina Elżbieta Radwan i Prezydentowa Karolina Kaczorowska z ofiarowanym jej obrazem autorstwa Piotra Karszni.
Wśród gości nie zabrakło uczniów warszawskich i wołomińskich szkół oraz nauczycieli historii.
Każdy otrzymał wydawnictwo Samorządowej Instytucji Kultury „Park Kulturowy – Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku” pt. „Ossów i stał się cud” będący zbiorem przedruków nt. Bitwy Warszawskiej, Boju pod Ossowem i księdza Ignacego Skorupki.
